İnsanoğlunun hiçbir şey istemediği gün yoktur neredeyse... İsteriz... Rızık isteriz, sağlık isteriz, dua isteriz, başarı isteriz, sevgi isteriz... İsteyerek neleri talep ettiğimizi veya nelere talip olduğumuzu bilir miyiz?
İstemek, talip olmaktır. Dolayısıyla bizler aslında bir şeyi istediğimiz zaman aslında ona talip oluruz. Talebe kelimesi de kök olarak talep etmek ve talip olmaktan gelir. Ancak, talebe hem bilgiyi isteyen, hem de bilgiyle terbiye olan demektir. Talebelik ve istemek, maneviyatta birbiriyle bağlantılıdır. Çünkü kişi bir süre sonra istediği şeyin talebesi olduğunu fark eder.
İnsan, istemek üzere yaratılmış bir varlıktır. Allahû Teâlâ’nın sebebsiz verdiği, şükrettiğimiz sonsuz ikramlar olduğu gibi dualarımız, hak edişlerimiz, yaptığımız iyilikler karşısında da bize verdikleri vardır. Bununla beraber çok çabalamamıza, dua etmemize, çalışmamıza rağmen talip olduğumuz, ancak gerçekleşmeyen isteklerimiz de olabilmektedir. Çok istediğimiz şey gerçekleşmeyince, “Neden olmuyor?” deriz. Ve kendi kader yolcuğuluğumuzda bizim için neyin hayırlı, neyin öğretici, neyin imtihan edici olup olmadığını bilmediğimiz için istemek konusunda acele ederiz.
İlginçtir ki, insan, istediği şeye sahip olmadan genelde ölmez. İstenen her ne ise, kısa vadede de olsa, uzun vadede de olsa, anlık da olsa kişiye mutlaka ulaşır ve kişi ona bir şekilde sahip olur.
Bir şeyi istiyorsanız, onu henüz hak etmemişsiniz demektir. Çünkü insan, hak etmediğinin talibi olur. Yani bir şeyi hak ettiğinizde, o, sizden o kadar uzakta olmaz. Bir şeyi istemek, bir anlamda “Beni bununla terbiye et, ben buna hazırım” demektir. Kişi, hayatta attığı her adımda kendi seçimlerinde aslında bir üst seviyeye çıkmayı hedefler. Çünkü ruhun projesi budur fakat beşeriyetin ve nefsin projesi bu değildir. İstediğiniz olunca mutlu olma algısı tamamen bir yanılgıdır. Madde, kişiye herhangi bir şey katmaz; kişi, maddeye bir şey katabilir. Yani paraya da değer katan, kişinin emeğidir. İnsan, mânâyı maddede aradığı sürece sürekli talepkâr olur ve ister.
Örneğin bir ilişkiyi ele alalım. Kişi, sevdiği insanla bir yuva kurmayı ısrarla ister ve evlenir. Eğer hak edişi yoksa, talep ettiği evlilikte, talebe olur. Dolayısıyla talebelik yapmak istediği seçeneği erkenden istemiş olur. Asıl mesele burada, bir şeyi ‘istiyor’ olmaktır.
Talip olduğumuz ve istediğimiz her konuda bir talebelik başlar. Peki, istemek yerine ne yapmak gerekir? İstediğimiz şey kendiliğinden bize gelmez. Bizim ona gitmemiz ve istediğimizi hak etmiş olmamız gerekir. Hak ettiysek, zaten uzaklık ortadan kalkar ve yakımızda olan bir şeyi artık talep etmeyiz.
Bir şeyi hak etmeden istersek, istediğimiz şey hem erken, hem az gelir. Talep ettiğimiz şey, ancak onu hak ettiğimizde bize hizmet eder.