Neden “Hayır” Demeliyiz?

Çevremizdeki kişilere “En sevmediğiniz huyunuz nedir?” diye sorsak, çoğu “hayır diyememek”ten yakınacaktır. Kendimize baktığımız zaman da durum çok farklı değildir. Hayır diyemediğimiz için mutsuz olduğumuzu fark ederiz, hayır diyemediğimiz için değersizleşiriz, hayır dediğimiz için kendi sınırlarımızı ihlal ederiz ve en önemlisi hayır diyemediğimiz için taviz veririz.

Hayır diyememek bir psikolojik sorun veya kişilik bozukluğu değildir. Ancak hayır diyememek, sınırların ihlal edilmesine müsade ettiği için ileride kişinin yıpranmasına, kendini kötü hissetmesine bağlı olarak bazı psikolojik ve fizyolojik sorunların ortaya çıkmasına neden teşkil edebilir. Hayır diyemeyen kişilerde en çok bel ve boyun ağrıları, kekemelik, kendini ifade edememe, konuşma bozukluğu, mide ağrısı, saç ve deri döküntüleri, öfke patlamaları, anksiyete, depresyon görülebilmektedir.

Burada en önemli konu sınır oluşturmaktır. Sınırlar sizin kim olduğunuzu belirler. Bu sebeple kim olduğunuzu iyi belirlemeniz gerekir ki mevcut hâlinizi sağlıklı bir biçimde koruyabilin. Çünkü gereken yerlerde, gereken zamanlarda hayır demediğimizde kendimizde birçok olumsuz durumun oluşmasına sebep olmaktayız. Bunlar:

• - Kendimize saygımız azalmaya başlar.
• - Kendimize yabancılaşmaya, kendimizle çelişmeye başlarız.
• - Enerjimizi gereksiz bir alana verdiğimiz için asıl lazım olan zamanda kullanamayız.
• - Gerçekten istemediğimiz şeyleri yaptığımızdan maddi manevi kayıp yaşarız.
• - Kaygılı bir duygu durumu yaşamaya başlarız.
• - Kendi ellerimizle kişisel sınırlarımızı aşmalarına izin vermiş oluruz. Bu da ilişkilerde güvensizlik ve kötüye kullanılma hissi yaratabilir.
• - Sürekli başkalarının isteklerine evet diyerek, üzerimize gereğinden fazla yük alırız. Bu da fiziksel ve zihinsel yorgunluğa yol açar.
• - Kendi önceliklerimize ve ihtiyaçlarımıza yeterli zamanı ayıramadığımız için, sürekli başkalarının ihtiyaçlarını karşılamaya çalışmak, zaman yönetimimizi olumsuz etkiler ve stres seviyemizi artırır.
• - Başkalarının isteklerine öncelik vermek, kendi hedeflerimizi ertelememize sebep olur.
• - Hayır diyememek, ilişkilerde dengesizliğe yol açar. Sürekli veren taraf olmak, uzun vadede ilişkilerde tatminsizliğe neden olabilir.
• - Hayır diyememek, başkalarına bağımlı bir yaşam tarzına yol açabilir ki buda bağımsızlık ve özgürlük duygumuzu zedeler.

Tüm bu ve benzer sebeplerden dolayı hayır diyememek, kısa vadede başkalarıyla olan ilişkilerimizde sorunları önleyebilir gibi görünse de, uzun vadede kendimize zarar verir ve yaşam kalitemizi düşürür. Kendi sınırlarımızı belirlemek, sağlıklı ve dengeli bir yaşam sürmek için önemlidir. Bu nedenle, hayır demeyi öğrenmek, hem kişisel sağlığımız hem de ilişkilerimiz için kritik bir beceridir.

Hayır demeyi öğrenelim ki ‘evet’imiz kıymetli olsun.