Ateşin içine bir şey attığınızda, küllerin rengi dikkatinizi çekti mi hiç? Ateşe attığınız obje hangi renk olursa olsun, küllerin nasıl göründüğünü fark ettiniz mi?
Yanan şey karışık renkli bir kumaş parçası da olsa, beyaz bir kâğıt da olsa geriye siyah külleri kalır. Özellikle ateşte yanan beyaz şeyleri izleyin. Yangın sonunda geriye kalanlar, sanki o beyazın içinde bir yerlerde gizlenmiş bekliyor gibidir âdetâ... Yanma eylemi başladığında, madde erime haline geçer, küllerinde siyahını bırakır ve dumanıyla özgürleşir.
Yanmak ateşle olmaz her zaman; aşkı da yanmaya benzetiriz. Aşktan da yanarız. Âşık öyle bir yanar ki sonunda duman olur, yükselir benliği. İnsan aşkı, Allah aşkına dönüşür. Çünkü burada insanın asıl âşık olduğu, kavuşmak için arzuladığı Allahû Teâlâ’dır. Leyla’dan Mevlâ'ya...
Bir de pişmanlıktan yanar insan; ne ateş vardır ne duman. Önce yavaştan başlar, kıvılcım kıvılcım, ocak ocak patlar içinde. Allah'ın en kıyamadığı yangındır bu: Tövbe (tevbe).
İnsan unutan bir varlıktır, hata eder, günah işler ama tövbe ederek Yaradan’la yeniden yakın olabilir. Yeniden kurulan bu yakınlık ise bizi kemâl noktasına doğru taşıyan bir manevi enerji kaynağı olur.
Kur'ân-ı Kerim’de geçen tek besmelesiz sure, Tevbe suresidir. Başında besmele olmamasının birçok sebebi olmakla birlikte kanımca gerçek ve içten tövbe, besmelesiz gelir. Çünkü insanda pişmanlık şimşek gibi çakar ve yakmaya başlar. Öyle bir yakar ki maddenin anlamı kaybolur, pişman olunan şey bile unutulur, kül olur, âleme karışır ruhu. Kişi , Allah sevdasını bulur.
Günah, hata, yanlış deyip geçmeyin, bir günah pişmanlığa bulaşırsa, onun yangını cehennemi söndürür. İnsanın duaları hata taşlarına bağlanmış birer balon gibidir. Her tövbe, her pişmanlık, bir taşı yerinden kaldırır. Duası için tövbe eden, duasını hedefine ulaştırır. Tıpkı yangından geriye kalan küller gibi kendini kirinden, ağırlığından kurtarmış olur.
“Gelin, Yaratıcınıza tövbe edin de nefislerinizi öldürün. Bu, Yaratıcınız katında sizin için daha iyidir” (Bakara 54).
Ve insan bir cama benzer. Camlar zamanla lekelenir, buğulanır, tozlanır, kirlenir ve camın ardı bir gün gelir neredeyse görünmez olur. O kadar kirlenir ki, camı görenler, onu duvar zanneder. Ta ki pişmanlık bezleri onu silene kadar... Her tövbe edişinde biraz daha temizlenir insan, yavaş yavaş parlamaya başlar; parladıkça da şeffaflaşır, maddeden mânâya ulaşır.
Pişmanlıkla buluşmayan tövbeler ateş resmi ile ısınmaya benzer. Bir tek siz bilirsiniz ısınmadığınızı. Fakat Allah o kadar rahmetlidir ki, tövbe etmediğimiz pişmanlığı bile tövbeden sayar. Demek ki söylemlerimiz değil, hissettiklerimizin daha ehemmiyeti var O'nun katında.
“Pişmanlık tövbedir” (Hadis-i Şerif).
“Allah sizin kalplerinize bakar” (Hadis-i Şerif).
Yangınlarınızı sevin. Her zaman yanmaz insan. Kül oldum demeyin; piştim, ışık oldum, duman oldum, Allah'ı buldum diye söyleyin.
Nazım Hikmet'in de dediği gibi “Sen yanmazsan, ben yanmazsam, biz yanmazsak, nasıl çıkar karanlıklar aydınlığa...